Spis treści

Modyfikacja: 2025-04-14

Wartość bezwzględna - wprowadzenie

Definicja

Wartość bezwzględna z liczby \$a\$ to liczba taka, że: \[ |a|=\begin{cases} a \ &\text{dla} \ a\ge 0 \\ -a \ &\text{dla} \ a< 0 \end{cases} \]

Dla nieujemnej liczby opuszczamy po prostu ||, a dla wartości ujemnej opuszczając te znaki zmieniamy znak liczby na przeciwny. A więc dla każdego \$a\in\mathbb{R}\$ mamy \$|a|\ge 0\$.

Wartość bezwzględną możemy interpretować jako odległość liczby \$a\$ od zera na osi liczbowej. Taka interpretacja ułatwia także rozwiązywać niektóre równania i nierówności z wartością bezwzględną.

interpretacja wartości bezwzględnej na osi liczbowej

Kilka przykładów z wartości bezwzględnej.

\$|15| = 15\$

\$|-97| = 97\$

\$\displaystyle{\left|\frac{7}{5}\right| = \frac{7}{5}}\$

\$|-\sqrt{2}| = \sqrt{2}\$

Oblicz wartość wyrażenia \$|1-\sqrt{2}|\$ opuszczając wartość bezwzględną.

Z pomocą kalkulatora przybliżamy \$\sqrt{2} \approx 1.4 > 1 \$, a więc wyrażenie \$1-\sqrt{2}< 0 \$. Opuszczamy wartość bezwzględną ze zmianą znaku.

\[\begin{aligned} |1-\sqrt{2}| &= -(1-\sqrt{2}) \\ &= -1+\sqrt{2} \\ &\approx 0.4 \end{aligned}\]

Wzory

Podstawowe prawa działań z wartością bezwzględną dla \$a,b\in\mathbb{R}\$.

\[ |a*b|=|a|*|b| \] \[ \left|\frac{a}{b}\right| = \frac{|a|}{|b|} \ \text{dla} \ b\neq 0 \] \[ |a-b|=|b-a| \] \[ |a^2|=|a|^2 = a^2 \] \[ \sqrt{a^2} = |a| \]

\$|7-5|=|2|=|5-2| = |-2|\$

\$|39-15|=|24|=|15-39| = |-24|\$

\$|-8-(-3)|=|-5|=|-3-(-8)| = |5|\$

\$\sqrt{2^2}=\sqrt{4} = 2 = |2|\$

\$\sqrt{(-2)^2}=\sqrt{4} = 2 = |-2|\$

\$\sqrt{7^2}=\sqrt{49} = 7 = |7|\$

\$\sqrt{(-7)^2}=\sqrt{49} = 7 = |-7|\$

\$\sqrt{x^2}=x, \ \text{dla} \ x\ge 0\$

\$\sqrt{x^2}=|x|, \ \text{dla} \ x\in\mathbb{R} \$